علائم پایین بودن میزان پتاسیم

این مقاله در خصوص علائم مختلف پایین آمدن پتاسیم که همچنین تحت عنوان عارضه‌ی هیپوکالمی hypokalemia شناخته شده است، به شما دانش دقیق و عمیقی ارائه می‌کند. بعلاوه کمک می‌کند تا به علل این بیماری و درمان آن نیز پی ببرید.
هیپوکالمی اصطلاحی است پزشکی که به کمبود سطح پتاسیم در بدن اشاره دارد. در این عارضه، مقدار مواد مغذی از حد طبیعی کمتر شده، و باعث بروز دوره‌هایی از علائم و نشانه‌های کمبود آن می‌شود. پتاسیم یکی از ضروری‌ترین الزامات بدن بوده وجهت عملکرد مناسب سلولهای عصبی و عضلانی بسیار حیاتی است. همچنین یکی از مهمترین الکترولیت‌هایی است که درون سلولهای بدن متمرکز می‌باشند. سرم بخش مایع بدن است، و این همان مایعی است که حاوی حدود 2٪ کل پتاسیم موجود در بدن است. حتی یک تغییر کوچک در سطوح سرمی پتاسیم، کافی است تا موجب ایجاد چندین واکنش ناخوشایند در بدن شده و در نتیجه علائم مختلفی را به وجود آورد.
میزان طبیعی پتاسیم در افراد سالم حدود 6ر3 تا 8ر4 میلی اکی والان در لیتر (mEq/L) در نظر گرفته می‌شود. و 100-70 میلی اکی والان (270 تا390 میلی گرم در دسی لیتر)، مقداری از آن است که بایستی به طور روزانه جذب و دریافت شود. همان مقدار هم هر روز توسط کلیه دفع می‌شود. با این حال، اگر بیش از این مقدار دفع شود، به هیپوکالمی و یا سطح پایین پتاسیم منجر می‌شود. بنابراین، هنگامی که این وضعیت رخ می‌دهد، این میزان ممکن است به کمتر از 5ر2 میلی اکی والان در لیتر کاهش یابد.
نشانه‌ی هیپوکالمی چیست؟
تشخیص علائم هیپوکالمی مشکل است. به این دلیل که، این علائم مشابه دیگر عوارض پزشکی هستند که بر بدن انسان تأثیر می‌گذارند. بنابراین، تشخیص توسط پزشک متخصص تنها راهی است که از طریق آن عارضه‌ی هیپوکالمی می‌تواند مشخص شود و در نتیجه درمان گردد. شایعترین علائمی که ممکن است در افراد مبتلا به هیپوکالمی رخ دهد شامل ضعف و خستگی بدون هیچ دلیل روشنی است.
گرفتگی عضلانی نیز ممکن است با آن همراه باشد و به همین منوال اختلالات گوارشی مانند یبوست وجود خواهد داشت. عارضه‌ای تحت عنوان آریتمی arrhythmia (انقباض عضلانی که به میزان غیر عادی اتفاق می‌افتد) همچنین ممکن است یکی از نشانه‌های کمبود پتاسیم در بدن باشد.
دیگر علائم شامل تکرر ادرار، غش، گرفتگی عضلات شکم، استفراغ، و بی حسی هستند. این عارضه همچنین موجب بروز اختلالات روانی مانند افسردگی، گیجی، توهم، و غیره می‌شوند.
کاملاً بدیهی است بروز یک یا بیش از يکی از این علائم در فرد تأکیدی بر مبتلا بودن او به عارضه‌ی کمبود پتاسیم نخواهد بود. با این حال، نمی‌توان با اطمینان گفت که این نشانه‌ها دلیل بر این بیماری نیستند. بنابراین لازم است تمام این علائم به یک متخصص پزشکی گزارش داده شود به طوری که مشکلات بالقوه بتوانند مرتفع گردد.
علل هیپوکالمی
عوارض پزشکی خاصی وجود دارند که عامل پایین آمدن سطوح پتاسیم در بدن هستند. عوارضی که معمولاً با این بیماری در ارتباطند، اختلالات مربوط به خوردن، استفاده از قرص‌های تصفیه‌ی آب، استفاده بیش از حد داروی ملین، اسهال و یبوست می‌باشند. علل دیگر کمبود پتاسیم، استفراغ، و نارسایی مزمن کلیه می‌باشد. عارضه‌ای با نام آلدوسترنیزم aldosteronism اولیه موجب تولید بیش از حد هورمون آلدوسترون توسط غده‌ی فوق کلیوی می‌شود. آلدوسترون مسئول تعادل سطح سدیم و پتاسیم در خون است. اما زمانی که بیش از حد تولید شود، موجب می‌گردد بدن پتاسیم از دست دهد در حالی که سدیم بیش از اندازه‌ای را حفظ می‌کند. بنابراین، حتی این عارضه نیز یکی از علل هیپوکالمی است.
درمان
بسته به شدت علائم فرد مبتلا، دوره درمان جایگزینی پتاسیم، در نظر گرفته می‌شود. به طور کلی درمان این عارضه پس از آزمایشاتی آغاز می‌شود که این عارضه را مورد تأیید قرار دهند. بیمارانی که علائم خفیفی دارند و یا بدون علامت خاصی باشند، ممکن است با پتاسیم دریافتی به شکل قرص یا مایع درمان شوند. با این حال، برای مقابله با موارد شدید، بیماران ممکن است نیاز داشته باشند تحت درمانی قرار گیرند که شامل تزریق داخل وریدی پتاسیم باشد.
برای حفظ سطح پتاسیم مقبول در بدن به میزان کافی، انجام برخی تغییرات ساده در رژیم غذایی مناسب می‌باشد. غیر از پیروی از توصیه‌های پزشک، افرادی که در معرض حملات هیپوکالمی قرار دارند، باید غذاهای غنی از پتاسیم را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانند. نمونه‌های متداول آن شامل موز، گوجه فرنگی، پرتقال، هلو، طالبی، مرکبات، توت فرنگی، سبزیجات، قارچ، نخود فرنگی، گوشت گاو، ماهی، بوقلمون، و غیره می‌باشند.